Λεξικό του μάγκα (Εσπεράντο)

Προέρχεται από την επιθεώρηση "Η λοβιτούρα του 1930", σε κείμενο των Ζαχόπουλου - Καπετανάκη - Κιούση - Παπαδούκα - Ρηγόπουλου - Σπυρόπουλου και μουσική του Μ. Ανύσιου. Πρωτοπαρουσιάστηκε στις 24.7.1930 στο θέατρο "Έντεν" (Θησείου) από τον θίασο Στυλιανόπουλου.

Γράφει για το επιθεωρησιακό νούμερο, το οποίο στην παράσταση ερμήνευσε ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο συντάκτης με το ψευδώνυμο Έβενος στην εφ. "Η Ελληνική" ("Η λοβιτούρα του 1930", αρ. φ. 1958, 24.7.1930, σελ. 2):

«Από τα νούμερα που εβγήκε η πίστι των ηθοποιών να τα επαναλαμβάνουν και οκτάκις ακόμη εις την πρώτην γραμμήν έρχεται η "Εσπεράντο" με δράστην τον Καπετανάκην και αμίμητον εκτελεστήν τον κ. Αυλωνίτην.
Ο νεαρός ηθοποιός ανακληθείς δεκάκις επί σκηνής ηρμήνευσεν αριστουργηματικώτατα το λεξικό του "Αθηναίου Μάγκα" ο οποίος "το μαχαίρι λέει λάζο, το πιστόλι λέει κούφιο, το παρλάν το λέει μιλώντα, το παλτό επαμεινώντα, το αρζάν το λέει μπαγιόκο και το σιλάνς μόκο κ.τ.λ."».

Συγκαταλέγεται στις ηχογραφήσεις που πραγματοποίησε στην Αθήνα το 1931 ο Τέτος Δημητριάδης, ως παραγωγός και σε κάποιες από αυτές ως τραγουδιστής, για λογαριασμό της αμερικανικής δισκογραφικής εταιρείας RCA Victor. Ο κύκλος αυτών των ηχογραφήσεων πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 11 Μαΐου-14 Ιουνίου 1931 και οι δίσκοι κυκλοφόρησαν στην Αμερική με τις ετικέτες της Victor, της Orthophonic και αργότερα κάποιες από αυτές με την ετικέτα της RCA Victor
Οι ηχοληψίες έγιναν από συνεργείο της "The Gramophone Co Ltd" με επικεφαλής τον ηχολήπτη Arthur Douglas Lawrence.

Αναφέρει σχετικά ο Αριστομένης Καλυβιώτης (2019: 99):

«[...] η "Victor" [...] δεν είχε δικαίωμα να δραστηριοποιηθεί σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή [...]. Όταν λοιπόν προέκυπτε ανάγκη να κυκλοφορήσει νέο ελληνόφωνο ρεπερτόριο (για την αγορά της Αμερικής), επειδή δεν μπορούσε να στείλει δικό της συνεργείο για ηχογραφήσεις στην Ελλάδα, χρησιμοποιούσε κάποιες φορές συνεργείο ηχογράφησης και ηχολήπτες της "αδελφής" εταιρείας "The Gramophone Co Ltd". Έτσι, όταν αυτή ηχογραφούσε στην Αθήνα τραγούδια για τις δικές τις ανάγκες, μερικές φορές έκανε ηχογραφήσεις και για λογαριασμό της "Victor"».

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Καπετανάκης Κίμων
Τραγουδιστές:
Κυριακός Πέτρος [και Γιώργος Καμβύσης ;]
Ορχήστρα-Εκτελεστές:
Μαντολίνο, κιθάρα
Χρονολογία ηχογράφησης:
18/05/1931
Τόπος ηχογράφησης:
Αθήνα
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Victor
Αριθμός καταλόγου:
V-58089
Αριθμός μήτρας:
2W-146-1
Διάρκεια:
4:25
Θέση τεκμηρίου:
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Φυσική περιγραφή:
Δίσκος 12'' (30 εκατοστών)
Προέλευση:
Αρχείο Κουνάδη
Αναγνωριστικό:
Vi_58089_LexikoTouManga
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Λεξικό του μάγκα (Εσπεράντο)", 2019, https://vmrebetiko.aegean.gr/item?id=4223
Στίχοι:
— Κεσάτια, μωρέ βλάμη, κι όταν έχει αναδουλειά, δεν έχει αλισβερίσι!
— Τι θα πει αλισβερίσι;
— Νταραβέρι.
— Και νταραβέρι;
— Αλισβερίσι.
— Μας φώτισες.
— Όταν δε σακουλεύεσαι τα σέα και τα μέα, γίνου λαγός και πούλευε!
— Μα τι γλώσσα είν’ αυτή;
— Αυτή είναι η εσπεράντο, το λεξικό του μάγκα, και από ενθάδε και εμπρός όλη η Ελλάδα θα ξηγιέται μ’ αυτό το βιολί. Και τώρα, δώσε βάση να φωτιστείς για να μη μείνεις στραβός, αδερφέ μου!

Δε μεθάω αλλά σουρώνω
το μαχαίρι λέω λάζο
δε κοιτάω αλλά φερμάρω
ούτε τρώω, μπουζουριάζω

Το μηδέν το λέω τρίχες
και το δάνειο λέω τράκα
το εννόησες λέω μπήκες
και τους ντίγκι-νταγκ Μαρίκες

Ξέρω κι άλλα, αλλά στρί- και κόβω ρόδα
και σας κάνω τη κορόιδα

Σπλάχνο λέω τη γκόμενά μου
και τη μάνα μου γριά μου
λέω τα χρέη τεμπεσίρια
και τα ρούχα τσαμασίρια

Λέω το καπνό ντουμάνι
το γιατρό τον λέω αλμπάνη
το απών το λέω ερήμην
τα κακά ήθη καρντερίμι

Ξέρω κι άλλα, αλλά δεν σας σκάω μύτη
και πουλεύω σα σπουργίτι

Το φαί το λέω μάσα
το ψαθάκι λέω γαλέτα
το παρλάν λέω ομιλώντα
το παλτό Επαμεινώντα

Το σκασμός το λέω μόκο
τα ψιλά τα λέω μπαγιόκο
το καθρέφτη μπανιστήρι
το συνωστισμό κολλητήρι

Ξέρω κι άλλα από τέτοια φίνα, μάτσα
μα σας κάνω τη μπεκάτσα

— Μωρέ συ 'σαι περιβόλι.
— Ναι. Περιβόλι με τσικουνίδες και με γαϊδουράγκαθα.
— Έλα τώρα, πες μας τίποτ’ άλλο.
— Θα κεράσεις;
— Ναι.
— Το 'χεις. Βαράτε τα κλαπατσίμπαλα, φίλοι.

Δε κορτάρω αλλά μπανίζω
ούτε βλέπω αλλά ψωνίζω
λέω την έξυπνη κουρνάζα
και τη λοβιτούρα μπάζα

Τους πολίσμαν λέω τσίλιες
και τα μάτια λέω γρίλιες
όποιος κλέβει λέω σφυρίζει
το δε βαριέσαι βράσε ρύζι

Ξέρω κι άλλα, μα τραβάω στη γειτονιά μου
να μην εύρω το μπελά μου

Προέρχεται από την επιθεώρηση "Η λοβιτούρα του 1930", σε κείμενο των Ζαχόπουλου - Καπετανάκη - Κιούση - Παπαδούκα - Ρηγόπουλου - Σπυρόπουλου και μουσική του Μ. Ανύσιου. Πρωτοπαρουσιάστηκε στις 24.7.1930 στο θέατρο "Έντεν" (Θησείου) από τον θίασο Στυλιανόπουλου.

Γράφει για το επιθεωρησιακό νούμερο, το οποίο στην παράσταση ερμήνευσε ο Βασίλης Αυλωνίτης, ο συντάκτης με το ψευδώνυμο Έβενος στην εφ. "Η Ελληνική" ("Η λοβιτούρα του 1930", αρ. φ. 1958, 24.7.1930, σελ. 2):

«Από τα νούμερα που εβγήκε η πίστι των ηθοποιών να τα επαναλαμβάνουν και οκτάκις ακόμη εις την πρώτην γραμμήν έρχεται η "Εσπεράντο" με δράστην τον Καπετανάκην και αμίμητον εκτελεστήν τον κ. Αυλωνίτην.
Ο νεαρός ηθοποιός ανακληθείς δεκάκις επί σκηνής ηρμήνευσεν αριστουργηματικώτατα το λεξικό του "Αθηναίου Μάγκα" ο οποίος "το μαχαίρι λέει λάζο, το πιστόλι λέει κούφιο, το παρλάν το λέει μιλώντα, το παλτό επαμεινώντα, το αρζάν το λέει μπαγιόκο και το σιλάνς μόκο κ.τ.λ."».

Συγκαταλέγεται στις ηχογραφήσεις που πραγματοποίησε στην Αθήνα το 1931 ο Τέτος Δημητριάδης, ως παραγωγός και σε κάποιες από αυτές ως τραγουδιστής, για λογαριασμό της αμερικανικής δισκογραφικής εταιρείας RCA Victor. Ο κύκλος αυτών των ηχογραφήσεων πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 11 Μαΐου-14 Ιουνίου 1931 και οι δίσκοι κυκλοφόρησαν στην Αμερική με τις ετικέτες της Victor, της Orthophonic και αργότερα κάποιες από αυτές με την ετικέτα της RCA Victor
Οι ηχοληψίες έγιναν από συνεργείο της "The Gramophone Co Ltd" με επικεφαλής τον ηχολήπτη Arthur Douglas Lawrence.

Αναφέρει σχετικά ο Αριστομένης Καλυβιώτης (2019: 99):

«[...] η "Victor" [...] δεν είχε δικαίωμα να δραστηριοποιηθεί σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή [...]. Όταν λοιπόν προέκυπτε ανάγκη να κυκλοφορήσει νέο ελληνόφωνο ρεπερτόριο (για την αγορά της Αμερικής), επειδή δεν μπορούσε να στείλει δικό της συνεργείο για ηχογραφήσεις στην Ελλάδα, χρησιμοποιούσε κάποιες φορές συνεργείο ηχογράφησης και ηχολήπτες της "αδελφής" εταιρείας "The Gramophone Co Ltd". Έτσι, όταν αυτή ηχογραφούσε στην Αθήνα τραγούδια για τις δικές τις ανάγκες, μερικές φορές έκανε ηχογραφήσεις και για λογαριασμό της "Victor"».

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Καπετανάκης Κίμων
Τραγουδιστές:
Κυριακός Πέτρος [και Γιώργος Καμβύσης ;]
Ορχήστρα-Εκτελεστές:
Μαντολίνο, κιθάρα
Χρονολογία ηχογράφησης:
18/05/1931
Τόπος ηχογράφησης:
Αθήνα
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Victor
Αριθμός καταλόγου:
V-58089
Αριθμός μήτρας:
2W-146-1
Διάρκεια:
4:25
Θέση τεκμηρίου:
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Φυσική περιγραφή:
Δίσκος 12'' (30 εκατοστών)
Προέλευση:
Αρχείο Κουνάδη
Αναγνωριστικό:
Vi_58089_LexikoTouManga
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Λεξικό του μάγκα (Εσπεράντο)", 2019, https://vmrebetiko.aegean.gr/item?id=4223
Στίχοι:
— Κεσάτια, μωρέ βλάμη, κι όταν έχει αναδουλειά, δεν έχει αλισβερίσι!
— Τι θα πει αλισβερίσι;
— Νταραβέρι.
— Και νταραβέρι;
— Αλισβερίσι.
— Μας φώτισες.
— Όταν δε σακουλεύεσαι τα σέα και τα μέα, γίνου λαγός και πούλευε!
— Μα τι γλώσσα είν’ αυτή;
— Αυτή είναι η εσπεράντο, το λεξικό του μάγκα, και από ενθάδε και εμπρός όλη η Ελλάδα θα ξηγιέται μ’ αυτό το βιολί. Και τώρα, δώσε βάση να φωτιστείς για να μη μείνεις στραβός, αδερφέ μου!

Δε μεθάω αλλά σουρώνω
το μαχαίρι λέω λάζο
δε κοιτάω αλλά φερμάρω
ούτε τρώω, μπουζουριάζω

Το μηδέν το λέω τρίχες
και το δάνειο λέω τράκα
το εννόησες λέω μπήκες
και τους ντίγκι-νταγκ Μαρίκες

Ξέρω κι άλλα, αλλά στρί- και κόβω ρόδα
και σας κάνω τη κορόιδα

Σπλάχνο λέω τη γκόμενά μου
και τη μάνα μου γριά μου
λέω τα χρέη τεμπεσίρια
και τα ρούχα τσαμασίρια

Λέω το καπνό ντουμάνι
το γιατρό τον λέω αλμπάνη
το απών το λέω ερήμην
τα κακά ήθη καρντερίμι

Ξέρω κι άλλα, αλλά δεν σας σκάω μύτη
και πουλεύω σα σπουργίτι

Το φαί το λέω μάσα
το ψαθάκι λέω γαλέτα
το παρλάν λέω ομιλώντα
το παλτό Επαμεινώντα

Το σκασμός το λέω μόκο
τα ψιλά τα λέω μπαγιόκο
το καθρέφτη μπανιστήρι
το συνωστισμό κολλητήρι

Ξέρω κι άλλα από τέτοια φίνα, μάτσα
μα σας κάνω τη μπεκάτσα

— Μωρέ συ 'σαι περιβόλι.
— Ναι. Περιβόλι με τσικουνίδες και με γαϊδουράγκαθα.
— Έλα τώρα, πες μας τίποτ’ άλλο.
— Θα κεράσεις;
— Ναι.
— Το 'χεις. Βαράτε τα κλαπατσίμπαλα, φίλοι.

Δε κορτάρω αλλά μπανίζω
ούτε βλέπω αλλά ψωνίζω
λέω την έξυπνη κουρνάζα
και τη λοβιτούρα μπάζα

Τους πολίσμαν λέω τσίλιες
και τα μάτια λέω γρίλιες
όποιος κλέβει λέω σφυρίζει
το δε βαριέσαι βράσε ρύζι

Ξέρω κι άλλα, μα τραβάω στη γειτονιά μου
να μην εύρω το μπελά μου

Σχετικά τεκμήρια

Δείτε επίσης